Kategori: Makaleler

Gördes Nasıl Bir Yer? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Bir Ekonomistin Bakış Açısıyla Başlangıç Kaynakların sınırlı, ihtiyaçların ise sınırsız olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Ekonomist gözüyle bakıldığında, her coğrafya kendi üretim biçimini, tüketim alışkanlıklarını ve ekonomik dengesini bu sınırlılıklar çerçevesinde şekillendirir. Gördes de bu bağlamda, yalnızca bir yerleşim alanı değil; ekonomik davranışların, yerel kalkınmanın ve toplumsal refahın bir laboratuvarıdır. Manisa’nın kuzeydoğusunda yer alan bu ilçe, tarihsel olarak hem tarıma hem de madenciliğe dayalı bir ekonomik yapıya sahiptir. Ancak modernleşme süreciyle birlikte Gördes’in ekonomisi, değişen piyasa koşulları ve bireysel tercihler doğrultusunda yeniden şekillenmektedir. Bu yazıda Gördes’in ekonomik yapısını; üretim, tüketim ve refah üçgeninde…

Greyder Nedir, Ne İşe Yarar? Toplumsal Roller ve Mekanik Dünyanın Sosyolojik Yansımaları Bir sosyolog olarak beni en çok büyüleyen şey, insanın yaptığı her şeyin –ister bir kültürel ritüel, ister bir makine parçası olsun– toplumun bir yansıması olmasıdır. Bir greyder gördüğümde sadece bir inşaat makinesi görmem; onun arkasında şekillenen toplumsal düzeni, emeğin cinsiyetlendirilmiş yapısını ve teknolojinin insan üzerindeki gücünü da görürüm. Çünkü her makine, bir toplumun “iş yapma biçimini” anlatır. Bu yazıda greyderin ne olduğunu, ne işe yaradığını yalnızca teknik yönüyle değil, aynı zamanda sosyolojik bir mercekten ele alacağız. Mekanik bir aracın, toplumsal normlar ve cinsiyet rolleriyle nasıl iç içe geçtiğini…

Hararet Hastalığı Nedir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Bazen bir hastalık yalnızca tıbbın değil, kültürün ve inancın da konusu olur. “Hararet hastalığı” da bunlardan biri. Kimi için bedendeki ateşin fazlası, kimi için ise ruhun dengesizliğinin bedene yansımasıdır. Bu yazıda, hararet hastalığını hem bilimsel hem kültürel mercekten inceleyelim; dünyanın farklı köşelerinde ve yerel topluluklarımızda bu kavramın nasıl anlaşıldığına birlikte bakalım. — Hararet Hastalığı Nedir? Hararet hastalığı, en genel tanımıyla vücuttaki ısı dengesinin bozulmasıyla ortaya çıkan rahatsızlıklara verilen addır. Tıpta bu durum genellikle hipertermi ya da ateşli hastalıklar olarak geçer. Vücut ısısının normalin (36–37.5°C) üzerine çıkması, çoğu zaman enfeksiyon, metabolik bozukluk…

Dinimizde Kabir Kurbanı Var mı? Güç, İktidar ve İnanç Üzerine Bir Siyasi Okuma Toplumsal düzenin en derin katmanlarına inildiğinde, bireylerin inanç pratiklerinin bile iktidar ilişkilerinden tamamen bağımsız olmadığını fark ederiz. “Kabir kurbanı” gibi dini ritüellerin, yalnızca bir inanç göstergesi değil, aynı zamanda güç, otorite ve toplumsal kontrol mekanizmalarının yeniden üretildiği alanlar olduğunu söylemek mümkündür. Peki gerçekten dinimizde böyle bir ibadet var mı? Yoksa bu, iktidarın dini anlam dünyasını yeniden şekillendirdiği bir toplumsal kurgudan mı ibaret? İktidarın İnanç Üzerindeki Sessiz Hâkimiyeti Her toplumda iktidar, kendi meşruiyetini sürdürebilmek için sembollere, ritüellere ve inanç biçimlerine yaslanır. “Kabir kurbanı” da bu çerçevede ele alınmalıdır.…

Dil Bilimi Göstergesi Nedir? Felsefi Bir Okuma Dilin Sessiz Felsefesi: Düşüncenin İzinde Bir Gösterge Bir filozofun gözünde dil, yalnızca iletişimin bir aracı değil; insanın dünyayı kurma biçimidir. Düşünür Ludwig Wittgenstein’ın dediği gibi, “Dilimin sınırları dünyamın sınırlarını belirler.” Bu sınırların içinde, her kelime bir gösterge olarak işlev görür. Peki, bir dil bilimi göstergesi nedir? Bir kelimenin, bir işaretin ya da bir sembolün ötesinde, bir anlam inşasının felsefi temeli midir? Bu sorunun yanıtı, yalnızca dilbilimin değil; etik, epistemoloji ve ontolojinin de kesişim noktasında yatar. Gösterge: Düşünce ile Dünya Arasında Bir Köprü Dilbilim açısından gösterge, bir kavram ile onun temsilini birbirine bağlayan bir…

Hangisi Gerilimi Ölçer? Edebiyatın Derinliklerinde Edebiyat, insan ruhunun en ince köşelerine dokunan, kelimelerle örülen bir dünyadır. Bir kelime, bazen bir devrim yaratabilir, bazen ise bir duyguyu doğurur. Metinler, karakterler ve anlatılar, gerilimin çok farklı biçimlerini barındırır. Peki, bu gerilim nasıl ölçülür? Gerilim, yalnızca hikayenin içinde değil, okurun ruhunda da var olur. Her satır, her diyalog, her öykü karakteri, bir tür gerilim kaynağıdır. Edebiyatın dönüştürücü gücü, bu gerilimi nasıl yönettiği ve okurla nasıl bir ilişki kurduğudur. Bir edebiyatçı olarak, gerilimi ölçmenin aslında bir his olduğunu söylesem, yanılmamış olurum. Gerilim ve Edebiyat: Bir İlişkiyi Anlamak Gerilim, bir metnin okuyucu üzerindeki etkisinin en…

Göbek Adı Ne Oluyor? Tarihî Bir İz, Güncel Bir Tartışma Giriş: Adın İlk Nefesi İnsan dünyaya adla düşer; ad, varlığın ilk yankısıdır. Göbek adı ise bu yankının en erken, en bedensel izidir: doğumun sıcak anında, göbek bağı kesilirken bebeğe geçici ya da kalıcı mahiyette verilen ilk ad. Anadolu’nun sözlü kültüründe “adı konulsun” duası, göbek bağında ete bürünür; ad, sadece bir ses değil, soyla ve hafızayla kurulan bir bağ hâline gelir. Bu bağın anlamı bugün hâlâ canlıdır ve “Göbek adı ne oluyor?” sorusu, hem tarihsel hem de akademik düzlemde üzerinde düşünülmeyi hak eder. Bu yazı, geleneğin izlerini sürerek güncel tartışmaları derlerken,…

Köpek Tasması Ne Zaman Takılmalı? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Köpeklerle olan yolculuğumuz, sadece onları sevmekle değil, aynı zamanda doğru bir bakım ve sorumluluk anlayışıyla şekillenir. Tasma konusu da bunun önemli bir parçası. Bazı toplumlarda bu çok doğal bir alışkanlıkken, bazı kültürlerde özgürlük ve kısıtlama arasındaki tartışmalarla birlikte ele alınır. Bu yazıda, “Köpek tasması ne zaman takılmalı?” sorusunu hem küresel hem de yerel perspektiflerden inceleyelim. Samimi bir bakış açısıyla, farklı kültürlerdeki uygulamalardan ve bizim yerel pratiklerimizden yola çıkarak birlikte düşüneceğiz. Küresel Perspektif: Dünyada Tasma Anlayışı Batı ülkelerinde tasma, köpeğin eğitimi ve güvenliği için olmazsa olmazdır. ABD’de yavru köpeklerin yaklaşık…

Gerin Ne Demek? Ekonomi Perspektifinden Derinlemesine Bir İnceleme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Ekonomik Bir Giriş Ekonomi, her zaman sınırlı kaynaklarla sınırsız ihtiyaçlar arasındaki dengeyi kurma sanatıdır. Her birey, kurum ve toplum, sınırlı kaynaklarla maksimum fayda sağlamaya çalışırken, sürekli olarak seçimler yapmak zorunda kalır. Bu seçimlerin her biri, başka bir fırsatın kaybedilmesine yol açar. İşte bu noktada karşımıza “gerin” kavramı çıkar. Ekonomik anlamda gerin, genellikle kaynakların verimli kullanılması ve bu kaynakların sınırlı olduğu gerçeğiyle ilişkilendirilen bir terimdir. Ancak, “gerin” kelimesi, sadece kaynak yönetimini değil, aynı zamanda toplumsal refah, piyasa dinamikleri ve bireysel kararların sonuçlarını da kapsayan bir anlam taşıyabilir. Gelin,…